Jak radzić sobie z ADHD w pracy?

Osoba z ADHD w pracy: mężczyzna w biurze bawiący się ołówkiem i patrzący w telefon

Dorośli z ADHD (ang. attention deficyt hyperactivity disorder), czyli z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, mierzą się w miejscu pracy z wieloma trudnościami. Mogą mieć problemy z koncentracją, nadruchliwością i impulsywnością, co może wpływać na ich relacje ze współpracownikami oraz z szefem. Diagnoza ADHD to jednak nie tylko wyzwania. Pracownicy z tym zaburzeniem potrafią być bardzo kreatywni i mają nieszablonowe myślenie. W artykule wyjaśniamy, jak można to wykorzystać. Sprawdź również, które zawody dla osób z ADHD wydają się najlepsze. 

 

ADHD a praca – w jaki sposób objawy ADHD mogą wpływać na wykonywane obowiązki służbowe?

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, czyli ADHD, może dotyczyć w naszym kraju blisko 1 miliona dorosłych1. To bardzo duża grupa osób, już pracujących albo dopiero wkraczających w środowisko pracy, u których objawy tego zaburzenia potrafią negatywnie odbijać się nie tylko na ich życiu prywatnym, lecz także zawodowym.

ADHD w wieku dorosłym najczęściej charakteryzuje się spadkiem impulsywności i nadruchliwości z okresu dziecięcego na rzecz zaburzeń uwagi manifestujących się słabą organizacją, rozproszeniem myśli czy zapominaniem. Pełnoletni pacjenci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi mają m.in. problemy z inicjowaniem i planowaniem zadań oraz doprowadzaniem ich do końca. Potrafią gubić wątek w trakcie rozmowy i przerywają innym podczas konwersacji, a do tego bywają zestresowani, hałaśliwi i szybko się nudzą2

Badania wskazują, że osoby cierpiące na ADHD mogą spotykać się z mniejszymi szansami na zatrudnienie oraz większymi trudnościami w obszarze aktywności zawodowej. Badana grupa pacjentów przyznała, że ich ADHD wpływa na kontakty ze współpracownikami i karierę. Szacuje się, że w Europie poziom trudności w funkcjonowaniu w pracy pośród pracowników z ADHD wynosi 54%. Liczne symptomy tego zaburzenia są przyczyną słabych wyników zawodowych, co potrafi skutkować utratą zatrudnienia i problemami finansowymi2.

Przeczytaj również: Najczęstsze mity na temat ADHD 
 

Masz ADHD? Praca nie musi być dla Ciebie wyzwaniem!  

Zdarza się, że osoby z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi postrzegane są jako spóźnialscy, zapominalscy, a także ci, którzy nie mają chęci do działania i trudno jest ich zdyscyplinować2.

Pojawiające się u nich problemy z koncentracją mogą utrudniać wykonywanie niektórych obowiązków zawodowych. Z kolei impulsywność prowadzi do podejmowania pochopnych decyzji, a brak organizacji i nieumiejętność zarządzania czasem w pracy często skutkują opóźnieniami i chaosem w całej firmie.

Na szczęście ADHD to nie tylko negatywne cechy, które potrafią uprzykrzać zawodowe życie. Nie można zapominać o tym, że osoby dorosłe, u których zdiagnozowano to zaburzenie, posiadają również wiele pozytywnych cech – m.in. potrafią podejmować szybkie i trudne decyzje. Oprócz tego są kreatywne i mają mnóstwo pomysłów, którymi potrafią zaskakiwać współpracowników. Niejednokrotnie snują wizjonerskie wyobrażenia oraz plany, a także wymyślają nietuzinkowe rozwiązania, co z pewnością warto wykorzystać na polu zawodowym3.
 

ADHD a praca biurowa – jak sobie poradzić?

Aby lepiej radzić sobie w pracy, warto wdrożyć kilka skutecznych strategii, by móc wyciszyć organizm, poprawić jego funkcjonowanie i lepiej skupić się na codziennych zadaniach. Jak to zrobić? 

  • Twórz codzienne list zadań, które pomogą Ci w organizacji i utrzymaniu porządku.
  • Podziel duże projekty na mniejsze etapy (z krótszymi terminami), aby mieć lepszą kontrolę nad obowiązkami.
  • Minimalizuj rozpraszacze wokół siebie poprzez codzienną organizację miejsca pracy. Jeżeli masz jakiś pilny projekt, usuń z pola widzenia bodźce zakłócające Twoje skupienie (np. telefon).
  • Gdy poczujesz frustrację albo znużenie w pracy, zastosuj techniki relaksacyjne (np. ćwiczenia oddechowe), które pomagają w redukcji stresu i poprawie koncentracji.

Sprawdź też: Różnice między ADHD u kobiet a u mężczyzn 
 

Praca dla ludzi z ADHD – na jakim stanowisku najlepiej wykorzystasz swój potencjał?

Pewne cechy i nabyte umiejętności pacjentów z ADHD sprawiają, że pracownicy z tym schorzeniem potrafią doskonale odnaleźć się na konkretnych stanowiskach. Bardzo dobrze sprawdzają się np. w roli przedsiębiorców, lekarzy, pracowników pogotowia ratunkowego, żołnierzy, a także policjantów i pilotów sił powietrznych3.

Oczywiście to tylko krótka lista zawodów dla osób z ADHD, w których docenia się cechy często spotykane u osób z tym schorzeniem. Równie dobrze możesz spróbować swoich sił np. w zawodach kreatywnych, takich jak grafika, muzyka, projektowanie czy dziennikarstwo, gdzie zmienność tematów i możliwość twórczego działania będą Twoim największym atutem. A może wolisz działać w branży technologicznej – np. jako programista czy inżynier? Także w tym przypadku masz szansę wykorzystać swoje analityczne myślenie i zdolność do rozwiązywania problemów.

ADHD może stanowić wyzwanie w środowisku zawodowym, ale odpowiednie podejście i strategie radzenia sobie mogą znaczenie poprawić jakość pracy i satysfakcję zawodową. Jeżeli zdiagnozowano u Ciebie ADHD, nie martw się, że nie znajdziesz pracy. Poszukaj takiego miejsca zatrudnienia, w którym Twoje cechy zostaną dostrzeżone i docenione. Wielu pracodawców szuka właśnie takich osób jak Ty, które są motorem napędowym w ich dynamicznych projektach.

Czytaj też: ADHD i sport

Pamiętaj, że pojawiające się trudności, które wynikają z diagnozy ADHD, nie muszą determinować zawodowego życia. Aby móc lepiej wykonywać powierzone zadania, warto korzystać z narzędzi wspomagających organizację pracy. W razie potrzeby skonsultuj się ze specjalistą i pomyśl np. o terapii behawioralnej, psychoterapii lub farmakoterapii, które mogą Cię wesprzeć w codziennym funkcjonowaniu. Powodzenia!

Referencje

  1. Grzela E. Ekspert: ADHD może dotykać w Polsce nawet milion dorosłych osób. Online: https://pulsmedycyny.pl/medycyna/psychologia-i-psychiatria/ekspert-adhd-moze-dotykac-w-polsce-nawet-milion-doroslych-osob/. Dostęp: 23.07.2025.
  2. Kupnicka Z., Poraj G., Kaźmierski J. ADHD u osób dorosłych – rozpoznawanie, przyczyny i skutki. „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” 2017, nr 17, t. 3, s. 195-202. Online: https://www.psychiatria.com.pl/artykul.php?a=677. Dostęp: 23.07.2025.
  3. Karteczka K. Zespół hiperkinetyczny (ADHD) u osób dorosłych. „Edukacja Dorosłych” 2012, nr 1. Online: https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-285dc9c2-b667-4531-9afb-6d11a0a26e42/c/Karteczka_K._1_2012.pdf. Dostęp: 23.07.2025
     

C-ANPROM/PL/ELVS/0014; 04.2025