Różnice między ADHD u kobiet a u mężczyzn

ADHD u kobiet: rozproszona dziewczyna wykonująca kilka czynności jednocześnie

ADHD (ang. attention deficyt hyperactivity disorder), czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, może objawiać się w odmienny sposób u mężczyzn i u kobiet. Diagnoza w przypadku płci żeńskiej bardzo często jest opóźniona, a nawet pomijana. Sprawdź, dlaczego u dziewczynek i dorosłych pacjentek typowe symptomy ADHD nie są od razu kojarzone z tym zaburzeniem. W artykule wyjaśniamy również, co sprawia, że u mężczyzn rozpoznanie przebiega o wiele szybciej.
 

Typowe objawy ADHD u kobiet i mężczyzn

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest zaburzeniem neurorozwojowym. Jego objawy ujawniają się już w dzieciństwie i w wielu przypadkach są widoczne także w wieku dojrzałym. Typowe symptomy związane z ADHD to nadruchliwość, impulsywność oraz deficyty uwagi. Dzieci i osoby dorosłe mogą przez nie napotykać wiele trudności w sferze społecznej, zdrowotnej czy rodzinnej1.

Aby można było zdiagnozować ADHD, objawy muszą występować przed 12. rokiem życia. Oznacza to, że osoby, które są diagnozowane dopiero w dorosłości, muszą przypomnieć sobie, albo zapytać bliskich, jak postępowali i reagowali, kiedy byli jeszcze dziećmi. Oprócz tego symptomy ADHD powinny być widoczne w przynajmniej dwóch obszarach aktywności (np. w specyficznych zachowaniach w kontaktach z bliskimi i rodziną, w domu, w szkole albo w pracy). Dodatkowo potrzebne są przesłanki potwierdzające, że symptomy utrudniają pacjentowi codzienne funkcjonowanie (np. podczas nauki i wykonywania obowiązków zawodowych)1.

Warto pamiętać, że symptomy ADHD, które zostały zdiagnozowane w wieku dziecięcym, mogą zmieniać się z biegiem lat. Najczęściej obserwuje się spadek impulsywności i nadruchliwości na rzecz większych zaburzeń uwagi1.

Sprawdź też: Diagnoza ADHD u osób dorosłych
 

ADHD u dziewczynek a ADHD u chłopców

W społeczeństwie wciąż są żywe liczne stereotypy i oczekiwania wobec dziewczynek, które powinny być grzeczne, zdyscyplinowane, uporządkowane i spokojne, co może utrudniać ich diagnozę. Dodatkowo dziewczynki dobrze maskują swoje emocje i lepiej adoptują się do otaczającego je środowiska, dlatego pojawiające się u nich symptomy ADHD nie zawsze są kojarzone z tym zaburzeniem.

Szacuje się, że ADHD jest znacznie częściej rozpoznawane u chłopców w wieku szkolnym (nawet u 12%) niż u płci przeciwnej (zaledwie 4%). Ta duża różnica w diagnostyce wynika z tego, iż objawy u dziewczynek bywają bagatelizowane i pomijane, co może powodować u nich stopniowe narastanie trudności w codziennym życiu2.

Udowodniono, że u pacjentek z tym zaburzeniem m.in. problemy w relacjach społecznych i uzależnienia potrafią być znacznie poważniejsze niż u mężczyzn. Dziewczynki, u których wykryto ADHD, mogą borykać się w okresie dorastania np. z:

  • zaburzeniami somatycznymi (występującymi, gdy osoba skarży się na ból lub inne dolegliwości fizyczne, pomimo że badania nie pokazują żadnych nieprawidłowości),
  • zaburzeniami odżywiania,
  • depresją i stanami lękowymi.
     

W późniejszym okresie życia częściej mają m.in. gorsze wyniki w nauce i niską samoocenę. Dodatkowo w dorosłości niektóre kobiety z ADHD nie potrafią odnaleźć się w roli matki2.

Przeczytaj również: Dzieci z ADHD – jak je diagnozować?
 

Dlaczego ADHD u kobiet jest rzadziej diagnozowane?

Zastanawiasz się, dlaczego istnieją pewne trudności w diagnozowaniu ADHD u kobiet? Przede wszystkim objawy schorzenia potrafią być nieco inne u obu płci, co wynika z różnic w rozwoju ich mózgowia. Okazuje się, że u dziewczynek z ADHD w okresie wczesnoszkolnym i szkolnym problemy z zachowaniem (np. nadpobudliwość i impulsywność), częste u chłopców, nie są tak wyraźnie zauważalne. Zmienia się to jednak w okresie dojrzewania, kiedy nasilają się objawy związane z zaburzeniem, za co odpowiada wzrost poziomu receptorów dopaminy i estrogenu we krwi2.

Płeć żeńska – w porównaniu do męskiej – o wiele częściej doświadcza też niepokoju i deficytu uwagi. Te zaburzenia nie są jednak uzewnętrzniane i aż tak uciążliwe dla otoczenia, dlatego podczas diagnozy ADHD u kobiet mogą być pomijane2.

Czytaj też: Najczęstsze mity na temat ADHD

Warto pamiętać, że objawy ADHD u mężczyzn są inne niż u kobiet, co sprawia, że diagnoza u dziewczynek i dorosłych pacjentek nie jest taka prosta. Różnice te wynikają z odmiennych procesów neurologicznych oraz zwyczajowych społecznych oczekiwań wobec płci żeńskiej. Jeżeli zauważysz u swojego dziecka lub u siebie charakterystyczne dla tego schorzenia objawy, skonsultuj się ze specjalistą, aby uzyskać odpowiednią diagnozę i wsparcie w postaci m.in. terapii behawioralnej, psychoterapii lub farmakoterapii, które mogą pomóc poprawić codzienne funkcjonowanie.

Referencje

  1. Kupnicka Z., Poraj G., Kaźmierski J. ADHD u osób dorosłych – rozpoznawanie, przyczyny i skutki. „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” 2017, nr 17, t. 3, s. 195-202. Online: https://www.psychiatria.com.pl/artykul.php?a=677. Dostęp: 23.07.2025.
  2. Nowogrodzka A. ADHD – co w dorosłości? Opis objawów i wybranych obszarów funkcjonowania osób dorosłych z deficytem uwagi i nadaktywnością. „Neuropsychiatria i Neuropsychologia” 2023, nr 18, t. 3-4, s. 117-126. Online: https://www.termedia.pl/ADHD-co-w-doroslosci-Opis-objawow-i-wybranych-obszarow-funkcjonowania-osob-doroslych-z-deficytem-uwagi-i-nadaktywnoscia,46,52172,1,0.html. Dostęp: 23.07.2025.

C-ANPROM/PL/ELVS/0012; 04.2025