Diagnozowanie choroby Fabry’ego

Diagnozowanie choroby Fabry’ego 

Choć pierwsze objawy choroby Fabry’ego pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie, bardzo często chorzy otrzymują prawidłową diagnozę dopiero po wielu latach. Rzadkość występowania tej choroby i niespecyficzność objawów sprawiają, że zwykle jest to jedna z ostatnich opcji rozważanych przez lekarzy. Dlatego ważna jest powszechna edukacja dotycząca objawów i diagnostyki chorób rzadkich1. 
 

Badanie aktywności alfa-galaktozydazy 

Najważniejszym badaniem w kierunku choroby Fabry’ego jest oznaczenie aktywności alfa-galaktozydazy we krwi2. Aktywność enzymu poniżej normy oraz podwyższony poziom markera LysoGB3 są przesłankami do wykonania badania genetycznego w celu postawienia diagnozy u mężczyzn. U kobiet, które mają objawy choroby lub podejrzewają, że mogą być nosicielkami wadliwego genu GLA, wykonuje od razu badania genetyczne genu GLA3. Dlaczego? Ze względu na losową inaktywację chromosomów X w różnych tkankach aktywność alfa-galaktozydazy we krwi może być w normie, ale w innych narządach nie. 
 

Wykrywanie choroby Fabry’ego – badanie suchej kropli krwi 

Poziom aktywności a-galaktozydazy można oznaczyć w  tzw. suchej kropli krwi1 (ang. dried blood spot test, test DBS). Do badania należy zamówić specjalną bibułę wraz zestawem zgód na badania w specjalnej kopercie. Na bibułę nanosi się kroplę krwi kapilarnej z palca lub krwi obwodowej pobranej z żyły  i pozostawia do wysuszenia. Następnie opisaną próbkę wysyła się do laboratorium i czeka na wynik. W Polsce dostęp do badań w kierunku choroby Fabry’ego i innych chorób rzadkich ułatwia pacjentom firma Takeda sponsorując badania w laboratorium Centogene.
 

Referencje:

  1. https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/aktualnosci/264524,kwiecien-miesiac-swiadomosci-choroby-fabryego (dostęp 05.09.2024).
  2. dr n. med. Marek Bodzioch, Choroba Fabry’ego - Badania diagnostyczne, Serwis Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/neurologia/choroby-rzadkie/choroba-fabryego/skrot/235705,choroba-fabryego-badania-diagnostyczne (dostęp 05.09.2024).
  3. Informacje o chorobie w serwisie Stowarzyszenia Rodzin z Chrobą Fabry’ego, https://www.fundacjasaventic.pl/baza-wiedzy/choroby/choroba-fabryego/ (dostęp 05.09.2024).
  4. Informacje o chorobie w serwisie Stowarzyszenia Rodzin z Chorobą Fabry’ego, https://fabry.org.pl/czym-jest-choroba-fabryego/ (dostęp 07.09.2024).
  5. Paulina Papier i wsp., Choroba Fabry’ego — opis przypadku, Polski Przegląd Neurologiczny 2019, tom 15, nr 3, 170–177, https://journals.viamedica.pl/polski_przeglad_neurologiczny/article/view/PPN.2019.0030/49384 (dostęp 07.09.2024). 
  6. M. Nowicki, Zajęcie nerek w lizosomalnych chorobach spichrzeniowych, Nefrologia i Dializoterapia Polska, t. 26, art. nr 1–2, 2022. https://nefroldialpol.pl/wp-content/uploads/2023/01/Nowicki-M.-LSD.pdf (dostęp 05.09.2024).
  7. https://www.fundacjasaventic.pl/baza-wiedzy/choroby/choroba-fabryego/ (dostęp z dnia 07.09.2024 r.)
  8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34340879/ (dostęp z dnia 25.09.2024 r.)
  9. https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/aktualnosci/264524,kwiecien-miesiac-swiadomosci-choroby-fabryego (dostęp z dnia 07.09.2024 r.).
  10. Aktualne Obwieszczenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych Załącznik B.104. LECZENIE CHOROBY FABRY’EGO (ICD 10 E.75.2), data dostępu: 09/2024.

C-ANPROM/PL/GDG/0056, 09/2024