Osoby chore na hemofilię, aby utrzymać dobry stan fizyczny, wymagają kompleksowej opieki na każdym etapie życia. Niezbędnym elementem tej opieki jest przestrzeganie właściwej diety i ćwiczenia fizyczne poprawiające ogólną mobilność. Są to dwa ważne czynniki sprzyjające utrzymaniu prawidłowej masy ciała i poprawie jakości życia. Nadmierne obciążenie stawów zwiększa częstotliwość wylewów dostawowych, co wiąże się z nasileniem bólu stawów i zagrożeniem artropatią hemofilową. Ponadto, profilaktyka oraz leczenie nadwagi i otyłości sprzyja ograniczeniu przewlekłego stanu zapalnego, wywołanego wydzielaniem przez tkankę tłuszczową czynników prozapalnych. Z biegiem czasu niewłaściwe odżywianie może stać się przyczyną kolejnych współistniejących chorób takich jak cukrzyca typu 2 czy zaburzenia lipidowe oraz związane z nimi powikłania zdrowotne w postaci zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, a w konsekwencji chorób układu krążenia, nefropatii cukrzycowej (uszkodzenie nerek), retinopatii (uszkodzenie siatkówki oka) i neuropatii (uszkodzenie włókien nerwowych).

Utrzymywanie urozmaiconej i zbilansowanej diety u osoby chorej na hemofilię jest tak samo ważne, jak w całej populacji.

Najczęstsze błędy żywieniowe sprzyjające otyłości to nadmiar tłuszczów zwierzęcych i smażonego mięsa, dominacja węglowodanów prostych (cukier, produkty z białej mąki, ziemniaki, makarony), nadmiar kalorii przyjmowanych wieczorem, deficyt składników antyoksydacyjnych i błonnika, czyli za mało świeżych warzyw i owoców oraz zbyt monotonna dieta. Wzorem zdrowej diety, bogatej w składniki odżywcze, a przy tym smacznej, jest tzw. dieta śródziemnomorska. W uproszczeniu można ją scharakteryzować jako bogatą w świeże warzywa i owoce (owoce to też źródło cukru, najlepiej jest przyjąć zasadę objętości dwóch jabłek jako umiarkowane dzienne spożycie), jogurt naturalny, biały ser, grillowane ryby, pieczone mięso (ale nie codziennie), orzechy, oliwki, warzywa strączkowe, oliwę z oliwek stosowaną na zimno, nie do smażenia.

Częstym błędem w Polsce jest popijanie posiłków herbatą, która hamuje przyswajanie żelaza z produktów roślinnych. Herbatę, tak jak inne płyny, korzystniej jest pić pomiędzy posiłkami, nie w ich trakcie. To usprawni trawienie białek. Zaniechanie słodzenia jakichkolwiek napojów jest najprostszym sposobem ograniczenia pustych kalorii w diecie.

Dla utrzymania prawidłowej gęstości kośćca konieczne są witaminy D, K i C. Niedobór witaminy C to gorsze przyswajanie wielu składników z diety, w tym wapnia, żelaza i chromu, ale także spowolnienie procesu odnowy kości, słabsza produkcja kolagenu. Witaminę D3 należy suplementować razem z witaminą K2, po uprzedniej konsultacji z dietetykiem odnośnie dawek, które należy ustalić indywidualnie.

Artykuł powstał na podstawie wiedzy autora.

Wszystkie potencjalne ograniczenia żywieniowe, związane z alergiami pokarmowymi, należy wziąć pod uwagę podczas wyboru diety oraz skonsultować z lekarzem. Zalecany, zrównoważony lub specjalistyczny sposób odżywiania nie zastępuje leczenia farmakologicznego.
C-ANPROM/PL/HG/0074 08/2022