Postawienie diagnozy choroby nowotworowej jest niezwykle silnym przeżyciem. Uczucie strachu, niepewności często przez pierwszy okres trwania schorzenia tłumimy w sobie. Z biegiem czasu emocje narastają i wielu pacjentów odczuwa silną potrzebę rozmowy z najbliższymi. Jak przekazać rodzinie informację o niepomyślnej diagnozie?
W wielu sytuacjach przygotowanie się do takiej rozmowy nie jest możliwe. Założenia, które pojawiają się na początku, nie zawsze udaje się zrealizować. Oczywiste jest, że rozmowa na tak poważny temat powinna być prowadzona w szczególnej atmosferze i miejscu – to nie może być rozmowa „w biegu”. Miej pewność, że osoba, z którą rozmawiasz, dokładnie rozumie przekazywane informacje. Staraj się być szczerym, zawsze mów o swoich uczuciach, obawach i strachu. Przybieranie maski odważnego i pewnego siebie nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem.
Komu powiedzieć o chorobie nowotworowej?
To, kto dowie się o chorobie nowotworowej, zależy tylko od samego pacjenta. Lekarz nie może poinformować nikogo z bliskich chorego o jakiejkolwiek diagnozie czy rozpoznaniu bez jego zgody. Warto zatem zastanowić się, komu chcemy udzielić informacji na temat naszego schorzenia. Przekazanie informacji często wiąże się z rozmową, która jest bardzo potrzebna, szczególnie osobom samotnym, które nie mają rodziny. W takiej sytuacji niepomyślna diagnoza jest najczęściej przekazywana znajomym, przyjaciołom czy współpracownikom.
Warto zaznaczyć, że rozmowa to nie tylko przekazanie informacji o chorobie nowotworowej. To także sposób radzenia sobie z niepomyślną diagnozą czy rokowaniem. Osoby, z którymi rozmawiamy, często zadają pytania, a my, szukając odpowiedzi na nie, zaczynamy dostrzegać problemy i kwestie, o których wcześniej nie myśleliśmy. Rozmowa z rodziną to także dobry sposób na radzie sobie z chorobą – pozwala na dzielenie się swoimi emocjami, strachem, lękiem i wątpliwościami. Wypowiedzenie ich na głos pozwala na zmniejszenie napięcia związanego z chorobą. Przeżywanie i znoszenie choroby w dużym stopniu zależy od naszej psychiki. Jeśli jesteś osobą zamkniętą i nawet kontakt słowny z najbliższymi osobami sprawia ci trudność, to nie staraj się rozmawiać z rodziną za wszelką cenę – nie jesteś zobligowany do informowania o swojej chorobie. To kolejny element, który zależy tylko o samego pacjenta.
Mów tyle, ile chcesz powiedzieć
Najczęściej nie jest możliwe przekazanie informacji o chorobie nowotworowej wszystkim osobom jednocześnie. Zazwyczaj jest to kilka rozmów na temat, który jest dla samego chorego traumatyczny. To, jak duża ilość informacji zostanie przekazana, zależy znów od samego chorego – nie musisz odpowiadać na pytania, które pojawiają się wielokrotnie. Najbliższe osoby z pewnością zrozumieją, że nie chcesz rozmawiać na niektóre tematy związane z chorobą nowotworową.
Rozmowa z dziećmi
Przekazanie diagnozy o chorobie nowotworowej rodziców nie jest łatwe. Wydaje się nam, że dzieci mogą nie zrozumieć słowa „rak” czy „nowotwór”. Przekazanie tej informacji jest istotnie, ale na pewnym etapie, to od nas samych zależy jakie uczucia – odczucia będą towarzyszyły najmłodszym, kiedy będziemy mówili o niepomyślnej diagnozie. Dziecko doskonale wyczuwa sytuację, która dzieje się wokół niego, wśród rodziny i najbliższych. Negatywne uczucia mogą być wzmożone, kiedy informacja o chorobie zostanie przekazana przez obcą osobę (na przykład od personelu medycznego). Najmłodsi widzą również, kiedy tłumisz emocje w sobie. Warto zaplanować wcześniej to, co chcemy przekazać dziecku – jeśli nie czujesz się na siłach, aby rozmawiać samemu, możesz poprosić o pomoc psychologa lub lekarza. Nie bój się pytań – musisz być pewien, że dziecko dokładnie rozumie przekazywane informacje. Może się okazać, że niektóre z nich trzeba będzie powtórzyć kilkakrotnie – nie denerwuj się. Pozwól na zadawanie tylu pytań, ile dziecko chce zadać. Miej pewność, że przekazywane informacje są jasne. W zależności od stopnia zaawansowania choroby, rokowania oraz sposobu leczenia uprzedź swoją pociechę o możliwych zmianach w życiu codziennym, które mogą dotyczyć szkoły, zajęć dodatkowych czy czasu wolnego. U dzieci może pojawić się wiele pytań, których boją się zadać w danym momencie. Bądź przygotowany na odpowiedź w każdej chwili i nie obawiaj się odpowiadać nawet na najtrudniejsze pytania. To, jak twoja rodzina zniesie wiadomość o chorobie nowotworowej, w dużym stopniu zależy od Ciebie samego – warto o tym pamiętać.
Grupa wsparcia i pomoc psychologa
Pacjenci często obawiają się, że rodzina i najbliższe osoby nie zrozumieją problemu choroby nowotworowej. Pojawia się pytanie, jak poinformować rodzinę o chorobie nowotworowej. W takiej sytuacji warto zdecydować się na udział w spotkaniach grup wsparcia, które zrzeszają osoby z tymi samymi problemami. Często mają już za sobą rozmowę z najbliższymi – warto zapytać te osoby, jak przebiegała rozmowa z rodziną. Dobrym rozwiązaniem jest także zasięgniecie porady u psychoonkologa, który wskaże najważniejsze aspekty, które należy poruszyć podczas rozmowy z najbliższymi.
C-ANPROM/PL/PN/0044 08/2022